«Η Εορτή της Καθαράς Δευτέρας-Αρτοποιεία»
Σημείωμα του Δελτίου Εργατικής Νομοθεσίας
Η Kαθαρά Δευτέρα (27.2.2023)
Η Kαθαρά Δευτέρα δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρέσιμες, για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέως, εορτές, και συνεπώς είναι γι’ αυτούς εργάσιμη ημέρα.
Στους μισθωτούς που απασχολούνται κατά την ημέρα αυτή, αν μεν είναι ημερομίσθιοι, οφείλεται το συνήθως καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους, αν δε αμείβωνται με μηνιαίο μισθό, ουδεμία αμοιβή οφείλεται, πέρα του κανονικού μηνιαίου μισθού τους.
Tό άρθρο 2 παράγρ. 3 του NΔ 3755/ 57, σύμφωνα με το οποίο όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο και δεν απασχολούνται κατά τις εξαιρέσιμες εορτές για λόγους μη οφειλομένους στους ίδιους δικαιούνται του ημερομισθίου, δεν έχει εφαρμογή για την Kαθαρά Δευτέρα, αφού η ημέρα αυτή δεν περιλαμβάνεται στις εξαιρέσιμες εορτές.
Εάν λοιπόν η επιχείρηση παραμένη συνήθως κλειστή κατά την Kαθαρά Δευτέρα, δεν οφείλει ημερομίσθιο στους αμειβομένους με ημερομίσθιο. Αν όμως λειτουργή συνήθως κατά την ημέρα αυτή, εξαιρετικώς όμως εφέτος ο εργοδότης αποφάσισε (μονομερώς) να μη λειτουργήση, οφείλει να καταβάλη στους αμειβομένους με ημερομίσθιο το ημερομίσθιό τους, κατά τις διατάξεις περί υπερημερίας εργοδότου.
Όσοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό δεν δικαιούνται άλλης αμοιβής εκτός από τον κανονικό μηνιαίο μισθό τους, τόσο στην περίπτωση κατά την οποία η επιχ/ση παραμένει κλειστή κατά την Kαθαρά Δευτέρα, όσο και στην περίπτωση που λειτουργεί κατά την ημέρα αυτή. Αν όμως η επιχείρηση παρέμενε κατά τα προηγούμενα έτη κλειστή, και εφέτος εξαιρετικώς ο εργοδότης αποφάσισε την λειτουργία της, τότε οι επί μηνιαίω μισθώ αμειβόμενοι δικαιούνται να λάβουν 1/25 επί πλέον του μισθού τους (ακριβέστερα τόσα ωρομίσθια, όσες ώρες απασχολήθηκαν). Tούτο διότι ο μισθός αντιστοιχεί στις εργάσιμες ημέρες του μηνός, ενώ η Kαθαρά Δευτέρα δεν ήταν γι’ αυτούς εργάσιμη και συνεπώς δεν περιλαμβάνεται στον μισθό τους η αμοιβή για την ημέρα αυτή.
★ ★ ★
Καθαρά Δευτέρα και Αρτοποιεία
1. Με το άρθρο 18 του Ν. 5019/23 (ΦΕΚ 27/Α/14.2.2023) προστίθεται άρθρο 15Α στον Ν. 4177/2013 (ΔΕΝ 2013 σελ. 1413 και 1093), ο οποίος αφορά την λειτουργία των καταστημάτων.
Στην παρ. 1 του άρθρου αυτού ορίζεται το ωράριο των εμπορικών καταστημάτων και των καταστημάτων παροχής υπηρεσιών στον καταναλωτή, καθώς και οι ημέρες κατά τις οποίες δεν επιτρέπεται η λειτουργία τους. Στην παρ. 2 αναφέρονται τα εμπορικά καταστήματα και τα καταστήματα παροχής υπηρεσιών σε καταναλωτές, τα οποία κατ᾽εξαίρεσιν επιτρέπεται να λειτουργούν όλες τις ώρες της ημέρας και όλες τις ημέρες της εβδομάδος.
2. Μεταξύ των ημερών κατά τις οποίες, κατά τον κανόνα της παρ. 1, δεν επιτρέπεται η λειτουργία των εν λόγω καταστημάτων, είναι και η Καθαρά Δευτέρα. Είναι μάλιστα η μόνη μη εξαιρετέα εορτή, ενώ οι λοιπές συμπίπτουν με τις εξαιρετέες εορτές του άρθρου 60 του Ν. 4808/21 (ΔΕΝ 2021, τ. 1776 σ. 1025).
3. Στο ερώτημα αν στον κανόνα της μη λειτουργίας κατά την παρ. 1, περιλαμβάνωνται και τα Αρτοποιεία, τα οποία δεν ανήκουν στα καταστήματα που απαριθμούνται στην παρ. 2, δίδεται απάντηση στην ειδική διάταξη της παρ. 4 άρθρου 7 του Β.Δ. 748/66, εκδοθέντος κατ’ εξουσιοδότησιν του άρθρου 4 παρ. 3 Ν. 4504/66 (ΔΕΝ 1966 σελ. 274)
Στην παρ. αυτή ορίζεται ότι για τους μισθωτούς που απασχολούνται «στις εργασίες πωλήσεως άρτου και εψήσεως φαγητών» δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις περί υποχρεωτικής αναπαύσεως κατά την Κυριακή και τις ημέρες αργίας, επιτρέπεται δηλαδή η απασχόλησή τους μέχρι της 14.00 (2 μ.μ.) ώρας, καθώς και, για την προπαρασκευή της παραγωγής της επομένης ημέρας, επί 3 ώρες που καθορίζονται μέσα στο διάστημα από τις 19.00 (7 μ.μ.) μέχρι και τις 23.00 (11 μ.μ.) ώρα της Κυριακής.
Η ανωτέρω διάταξη ως ειδικώτερη για τα Αρτοποιεία, υπερισχύει εκείνης της παρ. 1 του άρθρου 18 του νέου Ν. 5019/23, κατά την γενική αρχή του δικαίου ότι ο ειδικώτερος νόμος υπερισχύει έναντι του γενικού.
Συνεπώς, τόσο κατά την Καθαρά Δευτέρα, όσο και κατά τις Κυριακές και τις υπόλοιπες εορτές (εξαιρετέες) που απαριθμούνται στην παρ. 1 του άρθρου 18 του νέου νόμου, επιτρέπεται η λειτουργία των Αρτοποιείων και η απασχόληση των μισθωτών μέχρι τις 2 μ.μ., για τις εργασίες πωλήσεως άρτου και ψησίματος φαγητών.
4. Διάταξη με την οποία η Καθαρά Δευτέρα καθιερώνεται ως εξαιρετέα εορτή περιέχει και η ΣΣΕ 26.5.2021 των Αρτοποιείων (ΔΕΝ 2021 σελ. 1138).
Όπως προκύπτει από το πεδίον εφαρμογής και τις ειδικότητες, η ΣΣΕ αυτή αφορά τα Καταστήματα που ψήνουν έτοιμη ζύμη, πίτσες κ.λπ. και όχι τα κλασσικά Αρτοποιεία τα οποία ζυμώνουν και παράγουν ψωμί και ψήνουν φαγητά, τα οποία προφανώς αφορά το ΒΔ 748/66.
Σημειώνουμε ότι η ΣΣΕ Αρτοποιείων, όπως όλες οι κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές ΣΣΕ, δεσμεύουν μόνον όταν και ο εργοδότης και οι μισθωτοί είναι μέλη των Οργανώσεων που συνήψαν την ΣΣΕ.
