«Μέτρα ενίσχυσης των εργαζομένων κ.λπ.-Αναστολές Νοεμβρίου-Τηλεργασία Δεκεμβρίου»
Επισυνάπτονται προς ενημέρωσή σας, ένας νέος νόμος και δύο ΚΥΑ.
Ειδικότερα :
- Ο Ν. 4756/2020 (ΦΕΚ 235, Α΄, 26.11.2020),
- Η ΚΥΑ υπ’ αριθμ. οικ. 48713/1232 (ΦΕΚ 5246, Β΄, 26.11.2020) και
- Η ΚΥΑ υπ’ αριθμ. οικ. 48690/1476 (ΦΕΚ 5245, Β΄, 26.11.2020).
Α) Ο Ν. 4756/2020, περιλαμβάνει σημαντικές διατάξεις κοινωνικοασφαλιστικής και εργασιακής φύσεως.
Από πλευράς εργασιακών διατάξεων, κατά τη γνώμη μας, πρέπει να εστιάσετε την προσοχή σας ιδίως:
- Στο άρθρο 68 (σελ. 11427 επ. του ΦΕΚ), το οποίο αναφέρεται στην αναστολή συμβάσεων εργασίας εργαζομένων σε επιχειρήσεις – εργοδότες για το μήνα Νοέμβριο 2020. Δεδομένου ότι, για την εφαρμογή του συγκεκριμένου άρθρου, έχει εκδοθεί η ΚΥΑ υπ’ αριθμ. οικ. 48713/1232 (δεύτερο συνημμένο αρχείο), βλ. αμέσως κατωτέρω (υπό Β) τα όσα παραθέτουμε για την εν λόγω ΚΥΑ.
- Στο άρθρο 69 (σελ. 11428 επ. του ΦΕΚ), με το οποίο προβλέπεται η δυνατότητα επιχειρήσεων – εργοδοτών που απασχολούν εργαζόμενους των οποίων η σύμβαση εργασίας έχει τεθεί σε αναστολή από τον Μάρτιο του 2020 και συνεχίζει να τελεί σε αναστολή αδιαλείπτως ή κατά διαστήματα μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020, να μεταφέρουν το σύνολο ή το υπόλοιπο των δικαιούμενων ημερών της ετήσιας κανονικής άδειας του έτους 2020, έως και την 30ή Ιουνίου 2021, κατά παρέκκλιση των σχετικών διατάξεων περί ετήσιας κανονικής άδειας.
Β) Η ΚΥΑ υπ’ αριθμ. οικ. 48713/1232, αφενός, αναφέρεται στις προϋποθέσεις, τη διαδικασία, τους όρους και τις λοιπές λεπτομέρειες που αφορούν την αναστολή συμβάσεων εργασίας εργαζομένων σε επιχειρήσεις – εργοδότες για το μήνα Νοέμβριο 2020 και, αφετέρου, περιλαμβάνει τους ΚΑΔ των επιχειρήσεων που έχει ανασταλεί η δραστηριότητά τους καθώς και των επιχειρήσεων που θεωρούνται πληττόμενες.
Πέραν των πληροφοριών που έχουν ήδη γνωστοποιηθεί στο κοινό, μέσω των, από 15 και 18.11.2020, αναλυτικών ανακοινώσεων, οι οποίες έχουν αναρτηθεί στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, κατά τη γνώμη μας, πρέπει να εστιάσετε την προσοχή σας ιδίως :
Ι. Αναφορικά με τις επιχειρήσεις – εργοδότες των οποίων έχει ανασταλεί η δραστηριότητά τους με εντολή της Αρχής για το μήνα Νοέμβριο :
- Στην παράγραφο 4α του άρθρου 1 του ΚΕΦ. Α΄, όπου προβλέπεται πως οι συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου εργαζομένων, οι οποίες λήγουν μετά την ημερομηνία αναστολής της λειτουργίας των επιχειρήσεων - εργοδοτών με εντολή δημόσιας αρχής, τίθενται υποχρεωτικά σε αναστολή. Μετά το πέρας του διαστήματος της αναστολής, οι συμβάσεις εργασίας συνεχίζονται για τον συμφωνηθέντα χρόνο που υπολείπεται. Η υποχρέωση αυτή δεν υφίσταται όταν συντρέχει αντικειμενική αδυναμία εκπλήρωσής της, όπως σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που από τη μορφή ή το είδος ή τη δραστηριότητά τους έχουν συγκεκριμένο χρόνο λειτουργίας.
- Στην παράγραφο 5 γ του άρθρου 1 του ΚΕΦ. Α΄, όπου προβλέπεται πως οι επιχειρήσεις -εργοδότες, για τις εξαιρέσιμες δραστηριότητες από την απαγόρευση λειτουργίας τους, βάσει ΚΑΔ, δύνανται να υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση για την αναστολή συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων τους, είτε ως επιχειρήσεις των οποίων αναστέλλεται η λειτουργία τους με εντολή δημόσιας αρχής, είτε ως πληττόμενες.
- Στην παράγραφο 6 του άρθρου 1 του ΚΕΦ. Α΄, όπου προβλέπεται πως οι επιχειρήσεις - εργοδότες δύνανται να προβαίνουν σε προσωρινή ανάκληση αναστολής συμβάσεων εργασίας εργαζομένων τους, για κάλυψη έκτακτων, πρόσκαιρων, κατεπειγουσών και ανελαστικών αναγκών, στο πλαίσιο αντιμετώπισης του κορωνοϊού COVID-19. Στην περίπτωση αυτή, οι εργοδότες απαιτείται να προβούν σε σχετική γνωστοποίηση μέσω του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, πριν από την έναρξη πραγματοποίησης της παρεχόμενης έκτακτης εργασίας. Μετά από τη λήξη της προσωρινής ανάκλησης της αναστολής της σύμβασης εργασίας συνεχίζεται η αναστολή της σύμβασης μέχρι της συμπληρώσεως του πλήρους χρονικού διαστήματός της. Για το χρονικό διάστημα της προσωρινής ανάκλησης της αναστολής της σύμβασης εργασίας, υπόχρεος καταβολής των αποδοχών των εργαζομένων είναι ο εργοδότης.
- Στην παράγραφο 7 του άρθρου 1 του ΚΕΦ. Α΄, όπου προβλέπεται πως οι επιχειρήσεις – εργοδότες, για όσο χρονικό διάστημα οι συμβάσεις των εργαζομένων τους τελούν σε αναστολή, και σε κάθε περίπτωση μέχρι και την 30η Νοεμβρίου 2020, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία σύμβασης εργασίας και σε περίπτωση πραγματοποίησής της, αυτή είναι άκυρη.
ΙΙ. Αναφορικά με τις επιχειρήσεις – εργοδότες που εντάσσονται στην κατηγορία των πληττομένων για το μήνα Νοέμβριο :
- Στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 του ΚΕΦ. Β΄, όπου προβλέπεται πως οι επιχειρήσεις - εργοδότες μπορούν να εφαρμόζουν το μέτρο της αναστολής των συμβάσεων εργασίας σταδιακά και για διαφορετικό αριθμό εργαζομένων, μέχρι και του ποσοστού 100% αυτών, ανά υπεύθυνη δήλωση της επιχείρησης στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
- Στην παράγραφο 1 του άρθρου 2 του ΚΕΦ. Β΄, όπου προβλέπεται πως οι επιχειρήσεις - εργοδότες, για όσο χρονικό διάστημα οι συμβάσεις των εργαζομένων τους τελούν σε αναστολή, και σε κάθε περίπτωση μέχρι και την 30η Νοεμβρίου 2020, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία σύμβασης εργασίας και σε περίπτωση πραγματοποίησής της, αυτή είναι άκυρη.
- Στην παράγραφο 2 του άρθρου 2 του ΚΕΦ. Β΄, όπου προβλέπεται πως οι επιχειρήσεις – εργοδότες που κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, για τον μήνα Νοέμβριο, υποχρεούνται μετά το πέρας της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας, για χρονικό διάστημα ίσο με το χρονικό διάστημα της αναστολής των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων αυτών. Για τον υπολογισμό του ισόχρονου διαστήματος, σε περίπτωση που οι συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τίθενται σε αναστολή σε διαφορετικής διάρκειας χρονικά διαστήματα, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό διάστημα που οι επιχειρήσεις -εργοδότες έκαναν χρήση του μέτρου της αναστολής. Η υποχρέωση αυτή δεν υφίσταται όταν συντρέχει αντικειμενική αδυναμία εκπλήρωσής της, όπως σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που από τη μορφή, το είδος ή τη δραστηριότητά τους έχουν συγκεκριμένο χρόνο λειτουργίας. Στην έννοια του ιδίου αριθμού θέσεων εργασίας δεν συμπεριλαμβάνονται οι αποχωρούντες οικειοθελώς από την εργασία τους, οι αποχωρούντες λόγω συνταξιοδότησης ή θανάτου καθώς και οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου των οποίων η σύμβαση εργασίας τους λήγει κατά τη διάρκεια του ανωτέρω χρονικού διαστήματος.
- Στην παράγραφο 3 του άρθρου 2 του ΚΕΦ. Β΄, όπου προβλέπεται, πως η αναστολή συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου εργαζομένων, που είχαν τεθεί σε αναστολή στο παρελθόν, δύναται να παραταθεί κατ’ ανώτατο όριο έως 30 ημέρες και όχι πέραν της 30.11.2020. Επίσης, δύνανται να τεθούν για πρώτη φορά ή εκ νέου σε αναστολή συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου εργαζομένων που έχουν προσληφθεί έως και την 4η Νοεμβρίου 2020. Σε κάθε περίπτωση μετά το πέρας του διαστήματος της αναστολής ή της παράτασης της αναστολής, οι ανωτέρω συμβάσεις εργασίας συνεχίζονται για τον συμφωνηθέντα χρόνο που υπολείπεται. Η υποχρέωση αυτή δεν υφίσταται όταν συντρέχει αντικειμενική αδυναμία εκπλήρωσής της, όπως σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που από τη μορφή, το είδος ή τη δραστηριότητά τους έχουν συγκεκριμένο χρόνο λειτουργίας.
- Στην παράγραφο 4 του άρθρου 2 του ΚΕΦ. Β΄, όπου προβλέπεται, πως οι επιχειρήσεις - εργοδότες που έχουν θέσει σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους, δύνανται να προβαίνουν σε ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων αυτών. Μπορούν επίσης να θέτουν εκ νέου σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας εργαζομένων τους ανεξάρτητα από το αν έχει ανακληθεί η αναστολή τους. Σε κάθε περίπτωση τα ανωτέρω ισχύουν έως και την 30η Νοεμβρίου 2020.
Γ) Η ΚΥΑ υπ’ αριθμ. οικ. 48690/1476 αναφέρεται στην τηλεργασία και την προσέλευση των εργαζομένων κατά τον Δεκέμβριο 2020.
Σύμφωνα με την συγκεκριμένη ΚΥΑ, και για τον Δεκέμβριο του έτους 2020 (μέχρι την 31.12.2020) :
- Επιχειρήσεις - εργοδότες που εδρεύουν ή έχουν υποκατάστημα σε οποιαδήποτε Περιφερειακή Ενότητα της χώρας, υποχρεούνται να εφαρμόζουν το σύστημα της εξ αποστάσεως παροχής εργασίας στους εργαζομένους τους, σε όποιες περιπτώσεις η εργασία τους μπορεί να παρασχεθεί με αυτό το σύστημα, σε ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) επί του συνολικού αριθμού των εργαζομένων αυτών.
- Οι υπόχρεοι πρέπει να προαναγγείλουν στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων την εξ αποστάσεως εργασία ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) των εργαζομένων τους, για τους οποίους μπορεί να εφαρμοστεί το μέτρο αυτό, πριν την έναρξη της εργασίας τους, συμπληρώνοντας το Έντυπο 4.1 «ΔΗΛΩΣΗ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΕΝΤΥΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ».
- Σε περίπτωση παράβασης της υποχρέωσης προαναγγελίας της τηλεργασίας, επιβάλλεται πρόστιμο τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ.
- Το ωράριο εργασίας των εργαζομένων σε επιχειρήσεις - εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, που εδρεύουν ή έχουν υποκατάστημα σε οποιαδήποτε Περιφερειακή Ενότητα της χώρας, προσαρμόζεται, υποχρεωτικά, κατά την έναρξη και λήξη του, με τρόπο ώστε ανά μισή ώρα και εντός διώρου να προσέρχονται και να αποχωρούν οι εργαζόμενοι σε σχέση με την έναρξη και τη λήξη, αντίστοιχα, του ωραρίου τους.
- Αναστέλλεται η υποχρέωση του εργοδότη να καταχωρεί στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων.
- Σε κάθε περίπτωση συνεχίζουν να ισχύουν οι διατάξεις του π.δ. 88/1999 (Α΄ 94), καθώς και η υποχρέωση του εργοδότη για προαναγγελία του χρόνου υπερεργασίας και νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης, πριν την πραγματοποίησή τους, στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ».
Πηνιώτης Κωνσταντίνος
Δικηγόρος
* * *
Ν. 4756/2020 «Μέτρα ενίσχυσης των εργαζομένων και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, κοινωνικοασφαλιστικές ρυθμίσεις και διατάξεις για την ενίσχυση των ανέργων.»
(ΦΕΚ 235, τεύχος Α΄ της 26.11.2020)
► Ο Νόμος όπως δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ εδώ
* * *
Αποφ. οικ. 48713/1232/2020 Υπ. Οικονομικών-Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Αναστολή συμβάσεων εργασίας εργαζομένων σε επιχειρήσεις - εργοδότες του ιδιωτικού τομέα κατά τον μήνα Νοέμβριο.»
(ΦΕΚ 5246, τεύχος Β΄ της 26.11.2020)
► Η ΚΥΑ όπως δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ εδώ
* * *
Αποφ. οικ. 48690/1476/2020 Υπ. Οικονομικών-Ανάπτυξης και Επενδύσεων-Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων-Υγείας «Παράταση της ισχύος των επεκταθέντων σε όλη την Επικράτεια έκτακτων και προσωρινών μέτρων του άρθρου 235 του ν. 4727/2020 (Α' 184), ως προς την οργάνωση του τόπου και του χρόνου εργασίας, για την αποσυμφόρηση των μέσων μαζικής μεταφοράς και του τόπου εργασίας.»
(ΦΕΚ 5245, τεύχος Β΄ της 26.11.2020)
► Η ΚΥΑ όπως δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ εδώ